wsh logo

Samobójstwa – etiologia, profilaktyka, interwencja. Sympozjum naukowe

Akademickie Studium Kształcenia Praktycznego

 26 listopada 2021 roku odbyło się  Sympozjum Naukowe na temat:  Samobójstwa – etiologia, profilaktyka, interwencja.

Akademia Handlowa Nauk Stosowanych  w Radomiu organizowała to wydarzenie w partnerstwie z Komendą Wojewódzką Policji zs. w Radomiu oraz Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli Wydział w Radomiu.

Celem Sympozjum była próba całościowego spojrzenia na problematykę zamachów samobójczych z perspektywy wielu dziedzin nauki i praktyki życia społecznego. W wydarzeniu wzięło udział ponad 100 osób reprezentujących różne środowiska. Na sami wykładowej znaleźli się między innymi przedstawiciele: Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej, Przedszkoli, Szkół Podstawowych i Ponadpodstawowych, MSCDN w Radomiu, Policji, Caritas Diecezji Radomskiej, Ogródka Jordanowskiego w Radomiu, Fundacji Fundusz Współpracy w Radomiu, Pracownicy Służby Zdrowia i Członkowie Organizacji Trzeciego Sektora.Uczestnicy Sympozjum wysłuchali 8 wykładów, których tematyka dotyczyła samobójstw, postrzeganych w bardzo różnej perspektywie.

Wystąpienie wprowadzające wygłosiła komisarz Irmina Małek – Przepiórka, ekspert wydziału prewencji KWP zs. w Radomiu. W wystąpieniu poruszyła temat zadań Policji w obszarze profilaktyki samobójstw oraz działań tej formacji w zakresie opieki psychologicznej adresowanej do zatrudnionych w jej strukturze. Pani Komisarz wskazała na obszary ryzyka zamachów samobójczych, do których zalicza się między innymi: uzależnienia, przemoc, hejt, uzależnienie od Internetu. Watro zwrócić uwagę analizując problematykę samobójstw na takie aspekty jak, samobójstwo rozszerzone, w którym ginie cała rodzina, samobójstwo będące wynikiem nieszczęśliwego wypadku, przedawkowanie leków w czasie leczenia oraz wiele innych podobnych sytuacji. Warto i trzeba reagować na sytuacje trudne, zagrażające zdrowi, na sygnały od osób w depresji, czy w trudnej sytuacji emocjonalnej. Nie bądźmy obojętni!

 Dr Milena Matuszewska – Birkowska w swoim wystąpieniu analizowała utwory poetyckie. Autorka prezentacji wskazała, iż zamach samobójczy przenika do literatury za pośrednictwem twórców zarówno dotkniętych problemami natury psychicznej, chorobami nerwowymi, depresją, uzależnieniem od alkoholu lub narkotyk, a także twórców kochających życie z wzajemnością, choć silnie współodczuwających ból egzystencjalny. . Poezja, w której poeci zapisali swoje przemyślenia na temat samobójstwa, w której możemy śledzić wewnętrzną walkę o „swoje ja”, a także poetycki zapis ostatnich myśli i słów skierowanych często do szerszego grona stanowi źródło silnych przeżyć wewnętrznych i moralnych. Zmusza człowieka do zastanowienia się nad własnym istnieniem oraz rozejrzeniem się dookoła i dostrzeżenia osób, które być może właśnie teraz prowadzą wewnętrzną walkę o byt. Wiersze poruszające temat samobójstwa mogą również stanowić ważny punkt wyjścia do rozmowy z młodzieżą w szkole na ten temat.

Dr Tomasz Orczykowski reprezentujący Komendę Miejską Policji w Radomiu zauważył, iż samobójstwa w Polsce znajdują się na siódmym miejscu w kolejności przyczyn zgonów. Natomiast samobójstwa młodych osób w wieku od 7 do 19 lat znajdują się na drugim miejscu listy przyczyn zgonów. Liczba prób samobójczych młodzieży w wieku od 13 do 18 lat w 2013 roku wynosiła 348, natomiast w roku 2020 wzrosła o 234% i wynosiła aż 814. W ciągu kilku ostatnich lat liczba skutecznych prób samobójczych w Polsce dwukrotnie przekroczyła liczbę śmiertelnych ofiar wypadków samochodowych. Analizując czynniki mające wpływ na podjęcie decyzji o próbie samobójczej przez dzieci i młodzież, nie można wskazać konkretnej przyczyny ze względu na złożoność problemu. Należy jednak zauważyć, że dysfunkcje rodziny takie jak: przemoc, nadużywanie alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, nadużycia seksualne czy rozwody są czynnikiem motywującym zachowania suicydalne. . Dysfunkcyjność rodziny utrudnia proces wychowania, niszcząc i blokując rozwój młodej osoby. Taka rodzina stanowi źródło stresu dla dziecka na każdym etapie jego rozwoju.

Mecenas Rafał Tabaka podczas swojego wystąpienia zatytułowanego Namowa i pomoc przy popełnieniu samobójstwa, jako szczególny typ sprawcy przestępstwa akcentował wymiar prawny zmuszania i nakłaniania do samobójstwa wskazując na jego penalne implikacje. W kontekście praktyki prawnej i karnej jest to zjawisko niezwykle złożone i wykazujące materię prawną o szczególnej wrażliwości nie tylko pod względem praktyki prawnej, ale też dotyczącej sfery emocjonalnej ofiar i sprawców tych czynów. Praktyka orzecznictwa sądów w tym zakresie przestępstw jest bardzo różnorodna.

Kolejne wystąpienie przedstawiła mgr Milena Durasiewicz – psycholog w Samodzielnym Wojewódzkim Publicznym Zespole Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej im. dr Barbary Borzym w Radomiu, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny w trakcie szkolenia oraz wykładowca w Akademii Handlowej Nauk Stosowanych w Radomiu. Temat wystąpienia Pacjent po próbie samobójczej – wyzwanie w systemie ochrony zdrowia. W trakcie wystąpienia zostały poruszone następujące zagadnienia: próba samobójcza i zachowania autodestrukcyjne. Szczegółowo została poruszona tematyka etiologii samobójstw ukazując jej wieloczynnikowy model uwzględniający wpływy indywidualne oraz środowiskowe. Płeć męska, zaburzenia psychiczne, uzależnienia, wydarzenia traumatyczne, samotność, izolacja społeczna, brak wsparcia społecznego jak również brak dostępu do opieki medycznej to czynniki predysponujące do dokonania próby samobójczej. Prelegentka przedstawiła także strategie interwencyjne stosowane w celu zapobiegania próbom samobójczym, a także podkreśliła rolę farmakoterapii i psychoterapii w leczeniu pacjentów po próbach samobójczych. Przemówienie zostało zakończone cytatem prof. Brunona Hołysta „Warto pamiętać, że ludzie nie zabijają się dlatego, że nie chcą żyć. Raczej dlatego, że nie wiedzą, jak dalej żyć.”

Samobójstwo jako motyw filmowy przedstawił Andrzej Ciesielski wybitny filmoznawca i dyrektor Kina Helios w Radomiu. Prelegent zwrócił uwagę na fakt, iż kino oferuje niezwykle bogaty „katalog emocji”, które zależą w główne mierze od gatunku, który film prezentuje. Samobójstwo jest obecne w każdym gatunku filmowym, od fantastyki Zdarzenie przez fantastykę naukową Terminator II i komedię Dzień świstaka, aż do filmu kostiumowego Niebezpieczne związki. Samobójstwo jako motyw filmu odwołuje się do wielu sfer życia człowieka, jego przeżyć i uniesień duchowych.

W końcowym wystąpieniu Pani Moniki Kocon zasygnalizowano, że współczesna szkoła stoi w obliczu wyzwań związanych z aktualną sytuacją panującą na świecie. Rolą placówki oświatowej jest zapewnienie skutecznej i zindywidualizowanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej skierowanej do wszystkich członków społeczności szkolnej: uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Dbałość o dobrostan psychiczny dzieci i młodzieży powinna być obiektem troski pedagogów w celu zminimalizowania możliwości występowania kryzysu, który może skutkować próbami samobójczymi.

Podsumowując Sympozjum prof. AHNS dr Andrzej Gołębiowski zwrócił uwagę na konieczność stworzenia spójnego systemu wsparcia społecznego, który mógłby stać się barierą ograniczającą narastającą liczbę prób samobójczych i samobójstw. Jest to zadanie nie tylko kręgów społecznych prezentujących swoje stanowisko podczas sympozjum, ale również wielu innych, które mają znaczący wpływ na funkcjonowanie rodziny, dorastających w niej dzieci i kształtującej swoje postawy młodzieży.

Udostępnij
youtube
youtube
tiktok
youtube
Skip to content